Gebruikt u de Bijbel bij uw keuzes in de politiek?

Gebruikt u de Bijbel bij uw keuzes in de politiek? -kunnen we hedendaagse problemen verbinden met wat de Bijbel zegt? -Moeten wij als christenen open staan voor cultuur veranderingen in de maatschappij of moeten wij eigen blijven? -Wat zijn volgens u, zowel op politiek gebied alsook breder, de kenmerken van een christen?

Vraag: “Gebruikt u de Bijbel bij uw keuzes in de politiek?”

Als Calvinisten hebben we geleerd dat we het gehele leven ‘coram Deo’ , dus ‘voor het aangezicht des Heeren’ moeten leven. Oftewel: ons hele leven wat we leven moet in relatie staan tot de Heere God. Beter gezegd: ons hele leven màg in relatie staan tot de Heere God. Màg want dat is juist een zegen. Ons hele leven màg aan de Heere God gewijd zijn. De Rooms-Katholieke kerk maakte als het ware een scheiding tussen een geestelijk deel van het leven en een profaan deel. Calvijn doorbreekt die grens gelukkig. Alles is van God en hoort tot Gods eer te gebeuren. Abram Kuiper die het Calvinisme in Nederland weer eens geactualiseerd heeft, vat die gedachte mooi samen: “Er is geen terrein waarvan Jezus niet zegt: ‘Het is Mijn’”, oftewel: “Het is van Mij”. Ons gehele leven staat dus in het beslag van Gods Woord en Gods eer en dat geldt natuurlijk helemaal als het gaat om politiek bedrijven. Politici hebben hun ambt van de Heere God gegeven. Zij zijn dienaressen van God, als het ware plaatsvervangers van God, reden waarom het bij het denken over politiek heel belangrijk is dat we ons Christelijk geloof helemaal erbij betrekken. Bij elke politieke keuze dienen we de Bijbel en het Bijbels gedachtengoed centraal te zetten. Het grote gebod (God liefhebben boven alles en de naaste als jezelf) heeft met elke politieke keuze te maken.

Nu ik de twee belangrijke politieke namen (Calvijn en Kuiper) genoemd heb, wordt het tijd dat ik ook de grootste geestelijke van onze eigen SGP snel ga citeren. Toen ds. H.G. Abma bij zijn afscheid in de Eerste Kamer namens alle scheidende senatoren een speech mocht houden, sprak hij zijn verbazing uit dat hij in de tientallen jaren waarin hij politiek actief was zo weinig gebruik gemaakt was van de bron van de oplossingen voor alle problemen, de Bijbel.

Kortom: Calvijn, Kuiper en Abma leerden me de Bijbel te gebruiken bij alle (ook politieke) keuzes die ik maak. Niet dat de Bijbel altijd een rechtstreeks antwoord geeft, maar wel omdat indirect (onder andere vanuit Jezus’ opdracht om de naaste te behandelen als jezelf) elke vraag vanuit de Bijbel te beantwoorden is.

Vraag: “Kunnen we hedendaagse problemen verbinden met wat de Bijbel zegt?”

Zeker, niet dat de Bijbel altijd een rechtstreeks antwoord geeft, maar wel omdat indirect (onder andere vanuit Jezus’ opdracht om de naaste te behandelen als jezelf) elke vraag vanuit de Bijbel te beantwoorden is. Soms moet je een vertaalslag maken: de Bijbel leert bijvoorbeeld de menselijke maat in het oog te houden en dat kun je bij veel politieke vragen gebruiken.

De Bijbel geeft geen rechtstreekse visie op de Europese Unie, maar indirect kun je lijnen trekken. De SGP is bijvoorbeeld altijd kritisch geweest over alle internationale organisaties. Ongetwijfeld heeft dat te maken met ontwikkelingen in Openbaring waarvoor gewaarschuwd wordt. Teken van beest, etc.

De op de Bijbel gebaseerde drie formulieren van enigheid leren dat de mens geneigd is God en zijn naaste te haten, oftewel: op grond van ons Bijbelse gedachtengoed hebben wij een sceptische mensvisie. De mens is geneigd tot het kwade en natuurlijk geroepen tot het goede. Dat uitgangspunt (dat haaks staat op de optimistische mensvisie die de hedendaagse cultuur centraal kleurt) heeft natuurlijk voor heel veel beslissingen grote consequenties.

Moeten wij als christenen open staan voor cultuur veranderingen in de maatschappij of moeten wij eigen blijven?

We moeten als christenen een onderscheid maken tussen hetgeen rechtstreeks uit het geloof en de geloofsovertuiging voortvloeit en hetgeen door mensen goed bedoeld erbij verzonnen is. Wellicht is dat als je zelf erin opgegroeid bent moeilijk te analyseren, reden waarom het mooi is dat er wereldwijd in veel culturen orthodoxe christenen zijn. De zaken waarover die orthodoxe christenen wereldwijd hetzelfde denken dien je serieuzer te nemen dan waarover bepaalde christenen in één land een gemeenschappelijke visie hebben. Als je hiervoor voorbeelden wil hebben, kun je denken aan de invulling van de zondagsrust, aan zaken als man-vrouw-verhoudingen, inenten, verzekeren, het gebruik van massamedia. Als ik het goed zie, hebben de leidslieden in onze gezindte hierin destijds veel steken laten vallen, waardoor er een bepaald cultuurtje ontstaan is, wat voor Bijbels gehouden wordt, maar dat naar mijn overtuiging amper of helemaal niet is. Vaak wordt daar nog een scheut aan angst doorgeroerd (de waarschuwing voor met “een ingebeelde hemel naar de hel”) om voldoende grip op de mensen te houden. Je ziet kritiek op dit (goed bedoelde maar fnuikend werkend) cultuurtje vaak verward worden met wereldgelijkvor­migheid, waarbij de tekst van Paulus – die oproept om niet wereldgelijkvormig te worden – via buiksprekerij erbij gehaald wordt. Die tekst van Paulus zegt namelijk juist dat het niet om die regeltjes gaat maar om de gezindheid waarmee je iets doet. Het gaat om de intentie. Genoemd ontstaan cultuurtje doet me trouwens zelfs vaak aan dat van de Farizeeën denken, waarin wetticisme in plaats van naastenliefde centraal stond.

Door ons geloof, onze bekering, onze wedergeboorte hebben we voldoende eigenheid om niet bang te hoeven zijn voor maatschappelijke veranderingen. Luther heeft ons geleerd: “Gods woord houdt stand in eeuwigheid”. Als we ons op dat woord baseren hoeven we niet te vrezen voor cultuurveranderingen. Alles wat niet gebaseerd is op Gods woord maar op menselijke instellingen, zal als stoppelen verbranden.

Als ik het goed zie, is er binnen de gereformeerde gezindte een verandering waar te nemen door de voortschrijdende techniek. De televisie kon destijds redelijk goed buiten de gezindte gehouden worden, maar dat kan nu niet meer door de technische ontwikkelingen. M.i. krijgen we daardoor sterkere christenen in plaats van zwakkere, wat tevoren gevreesd werd.

Terugkomend op de vraag: m.i. is het beter niet te veel te ‘moeten’ ‘moeten’. Doordat we bij Jezus horen zijn we anders en dienen we m.i. niet te veel angst te hebben, ook niet voor de culturele veranderingen.

Cor Verkade,                                                                                                24-5-2020, Gouda